Zapalenie jąder i najądrzy jest stanem zapalnym utrzymującym się zwykle nie dłużej niż 6 tygodni. Najczęściej występuje jednostronnie, zwykle spowodowane jest przez bakterie rozprzestrzeniające się drogą płciowa. Może też, szczególnie u starszych mężczyzn być powikłaniem długotrwałego noszenia cewnika. Proces zapalny rozpoczyna się w najądrzu, a następnie rozprzestrzenia się w kierunku jądra. Pierwszymi objawami są bóle jądra, zwiększenie jego objętości oraz bolesny obrzęk moszny. Dolegliwością tym towarzyszy wysoka gorączka. W około 15% przypadków ostre zapalenie jądra przechodzi w trudno poddającą się leczeniu, postać przewlekłą. Leczenie odbywa się poprzez farmakoterapię, stosuje się antybiotyki, leki przeciwzapalne oraz środki przeciwbólowe. W momencie braku efektów terapii, u pacjentów w podeszłym wieku, konieczne jest wykonanie orchidektomii, czyli zabiegu polegającego na usunięciu jąder oraz powrózka nasiennego.