Stwardnienie rozsiane (zwane również SM od łacińskiej nazwy sclerosis multiple) to przewlekła choroba zapalna, atakująca układ nerwowy, która powoduje uszkodzenie tkanki nerwowej – a dokładniej demielinizację włókien nerwowych w mózgu i rdzeniu kręgowym. Podobnie jak w przypadku wielu innych chorób neurologicznych, jej przyczyna nie jest do końca poznana. Obecnie uważa się, że jest to schorzenie autoimmunologiczne, czyli takie, w którym układ immunologiczny chorego zaczyna niszczyć własne komórki i tkanki.

Stwardnienie rozsiane to choroba ludzi młodych – najczęściej zapadają na nią osoby nie mające więcej niż 40 lat. Sam przebieg choroby jest bardzo zróżnicowany, ale u większości chorych występuje postać remisyjno-rzutowa – czyli mają miejsce okresy zaostrzenia i poprawy.

Do charakterystycznych objawów tej choroby należą: zmiany czucia w kończynach lub na twarzy, zaburzenia równowagi, osłabienie mięśniowe, niedowłady, zaburzenia mowy, drętwienia i mrowienia, uczucie przechodzących prądów oraz zaburzenia albo utrata wzroku. Ten ostatni objaw związany jest z wywoływanym przez SM zapaleniem nerwu wzrokowego.

Niestety, w skutek braku pełnej wiedzy o przyczynach choroby, nie ma skutecznej metody leczenia stwardnienia rozsianego. Mimo intensywnych badań nad lekiem na tę chorobę, obecnie na ogół prowadzi ona do niepełnosprawności.

Leczenie SM należy rozpocząć od pewnego potwierdzenia choroby – a ze względu na zróżnicowany przebieg nie jest to łatwe. Zwykle by potwierdzić/wykluczyć wstępną diagnozę, stosuje się rezonans magnetyczny głowy oraz kręgosłupa oraz dość inwazyjne badanie płynu mózgowo-rdzeniowego. Leczenie polega na podawaniu glikokortykosteroidów, interferonu oraz leków przeciwbólowych. W okresie zaostrzeń choroby często potrzebna jest hospitalizacja.

Stwardnienie rozsiane jest schorzeniem, które dotyka nie tylko ciała, ale również psychiki chorego. Dla młodego człowieka perspektywa niepełnosprawności prowadzi często do załamania nerwowego. Dlatego tak ważne jest wsparcie rodziny i przyjaciół.